کاوش موضوع پوشش دهی
صفحه اصلی
پوشش دهی
پوششدهی، به فرایند پوشش دادن بر روی سطح یک جسم یا زیرلایه گفته میشود. هدف از اعمال پوشش ممکن است تزئینی، کاربردی یا هر دو باشد. پوششها به صورت مایع ، گاز یا جامد اعمال میشوند به عنوان مثال به پوششهای پودری میتوان اشاره کرد.
در بسیاری از موارد کاربرد آلیاژهای گرانقیمت مقاوم در مقابل خوردگی عمل چندان صحیحی نیست، بلکه از لحاظ اقتصادی استفاده از فولادهای کم کربن ساده به دلیل قیمت پایین و قابلیت تغییر شکل آسان ارجحیت دارد. در اینگونه موارد توصیه میشود که با استفاده از پوششهای سطحی از سطح قطعات فولادی در مقابل خوردگی محافظت شود.
کاربرد پوششها معمولاً به منظور اهداف متفاوتی از قبیل افزایش سختی، مقاومت سایشی، مقاومت خوردگی، هدایت حرارتی و الکتریکی، تغییر خواص سطحی زیرلایه مانند چسبندگی و ترشوندگی، قابلیت انعکاس نور و رنگ است. رنگها و لاکها پوششهایی هستند که بیشتر کاربردهای دوگانه دارند که از لایههای زیرین محافظت میکنند و تزیینی هستند، اگرچه برخی از رنگهای هنرمندان فقط برای تزئین هستند و همچنین رنگ روی لولههای صنعتی بزرگ نیز صرفا برای شناسایی است (مثلاً آبی برای آب فرآیند، قرمز برای آتش). در موارد دیگر، پوشش یک ویژگی کاملاً جدید، مانند پاسخ مغناطیسی یا هدایت الکتریکی (مانند ساخت دستگاه نیمه هادی ، که در آن بستر یک ویفر است) اضافه میکند و بخش اساسی محصول نهایی را تشکیل میدهد. در انتخاب ماده پوشش علاوه بر توجه به خواص مورد نظر در ارتباط با کاربرد ان باید عوامل اقتصادی هم مورد توجه قرار بگیرد. برای مثال برای بسیاری از مواد فولادی میتوان از آلومینیوم استفاده کرد زیرا وزن کم و مقاومت به خوردگی خوبی با تشکیل یک لایه اکسیدی برای محافظت از قسمتهای زیرین دارد ولی یک عیب دارد و ان هم استحکام پایین آلومینیوم خالص است بنابراین از آلیاژهای مختلف آلومینیوم که استحکام بالایی دارد استفاده میشود اما این عناصر آلیاژ هم عیوبی اضافه میکنند که آن هم مقاومت در برابر خوردگی را کاهش میدهد. برای افزایش سختی سطح و مقاومت به خوردگی میتوانیم از ترکیب از دو روش بالا استفاده کرد به این صورت که ابتدا با عناصر آلیاژی سختی فولاد مورد نظر را بالا میبریم و بعد با یک پوشش نازک آلومینیوم در برابر خوردگی تنشی و تورقی مقاوم میکنیم. این لایه نازک اکسید آلومینیوم را میتوان از روش آندکاری یا آندایزینگ استفاده کرد.
همچنین میتوان از مس و آلیاژهایی نام برد که به دلیل قابلیت هدایت الکتریکی بالا در سوئیچهای الکتریکی یا دستگاههای تقویت کننده به کار
میرود، ولی به مرور زمان در اثر واکنش با محیط اطراف سطح ان تیره میشود و موجب ایجاد اختلاف در اتصال میشود. بدین جهت در مواردی برای جلوگیری از این پدیده پوشش بسیار نازکی از طلا بر روی اتصالات داده میشود.
یکی از ملاحظات عمده برای اکثر فرآیندهای پوشش، کنترل ضخامت پوشش است. روشهای مورد استفاده میتواند از یک برس ساده تا ماشین آلات دقیق گران قیمت در صنعت الکترونیک متغیر باشد. محدود کردن سطح پوشش در برخی از کاربردها، مانند چاپ ، بسیار مهم است.
موادی که در لایههای پوششی استفاده میشود، میتواند از مواد فلزی، سرامیکی و پلیمری باشد. معمولاً چسبندگی بین لایه پوشش و ماده اصلی باید به اندازهای باشد که لایهٔ پوشش بتواند کاملاً محکم بر روی ماده اصلی بچسبد و خواص مطلوبی را در سطح خارجی آن به وجود آورد.
یکی دیگر از نکات بسیار مهم در پوشش دهی تمیزی سطح جسم یا زیرلایه است. برای موفقیت در کاربرد پوشش صنعتی، آماده سازی سطح قبل از پوشش بسیار مهم است. برای اینکه پوشش صنعتی بتواند به درستی به سطح بچسبد، باید سطح پایه یا مادهای که قرار است لایه محافظ را دریافت کند، تمیز باشد. اگر سطح کاملاً تمیز نباشد (یعنی اگر سطح شامل ذرات گرد و غبار، مواد شیمیایی یا سایر آلاینده ها باشد)، پوشش صنعتی احتمالاً زودتر از موعد شکست خواهد خورد.... بیشتر در ویکی پدیا